یکی از مواردی که باعث احساس درد در پا می‌شود ناشی از علائم دیسک کمر در پاها است . به طور کلی ازجمله مواردی که مشکلات ناشی از کمر منجر به درد در ناحیه پا می‌شود می‌توان به تنگی نخاع کمر، اسپوندیلولیستزیس یا لیز خوردگی مهره (لغزش یکی از مهره‌ها بر مهره دیگر) و دیسک کمر اشاره کرد. ما در اینجا به طور خاص به مورد علائم دیسک کمر در پاها می‌پردازیم.
دیسک کمر چیست؟
ستون فقرات شامل استخوان‌هایی بیضی شکل با دو لایه خارجی سخت و داخلی نرم است. وقتی لایه داخلی وارد کانال ستون فقرات می‌شود، دیسک کمر رخ می‌دهد که می‌تواند به عصب آسیب رسانده و در نتیجه بی حسی، درد و ضعف در کمر و پا ایجاد کند. دیسک کمر یکی از مشکلاتی است که معمولا در سنین بالای 40 سال اتفاق می‌افتد و موجب ناراحتیهای روحی و جسمی‌می‌شود.
از علائم اولیه دیسک در بیشتر افراد، ضعف عضلات در قسمتهای کمر و شکم است. سپس دیسک ضعیف شده و در اثر یک حادثه یا فشار ناگهانی که به ستون فقرات وارد می‌شود، از جای خود خارج و جابجا می‌شود. این باعث می‌شود به اعصاب فشار وارد شده، باعث می‌شود درد در ناحیه کمر، ساق پا و ران احساس شود. البته درد موضعی در ناحیه کمر در بسیاری از بیماران ممکن است وجود نداشته باشد.
علائم کلی دیسک کمر در پاها کدام است؟
از بارزترین علائم دیسک کمر در پاها درد انتشاری در پاها است. دیگر علائمی‌که دیسک کمر در پاها ایجاد میکند احساس ناتوانی یا گرفتگی در پا و خصوصا درد پشت زانوها و احساس گزگز و مور مور و خواب رفتگی در پاست. بی حسی و ضعف عضلانی و همچنین احساس سوزش عضلانی از دیگر علائم آن است.
بسیاری از بیماران که احساس گزگز و مور مور در پاهای خود دارند ابتدا به بیماری ام اس شک می‌کنند. در صورتیکه خواب رفتگی پا غالبا به این دلیل احساس می‌شود که دیسک کمر، ریشه عصب پا را تحریک میکند. در مورد بیماری ام اس علایم برجسته تری از جمله ضعف و دو بینی بیشتر حائز اهمیت هستند.
کمردرد بسیار شدید ممکن است در دیسک کمر رخ دهد ولی در موارد مزمن ممکن است اصلا کمردرد حس نشود و تنها درد باسن و درد ساق و کناره پا ایجاد شود. همچنین هر کمر دردی را نمی‌توان به راحتی به دیسک کمر و درد کف پا و ساق پا ارتباط داد.
انواع دیسک کمر و علائم دیسک کمر در پاها
دیسک کمر شدید و پارگی دیسک
در دیسک کمر شدید بیمار ممکن است از درد شدید کمر رنج ببرد که این درد به باسن و پاشنه منتشر می‌شود. همچنین ممکن است ضعف و بی حسی در پاها، کاهش میل جنسی و اختلالات ادراری مثل کاهش ادرار و تند شدن ادرار را به دنبال داشته باشد. باید توجه داشت که چنانچه روی عصب فشار و درگیری زیاد وجود داشته باشد، این علائم در دیسک کمر خفیف و متوسط هم می‌تواند ایجاد شود.
فتق دیسک بین مهره ای
دیسک فتق زمانی رخ می‌دهد که هسته درونی دیسک درون هسته خارجی آن هل داده شود یا به بیرون درز کند. این خود باعث می‌شود به ریشه عصب فشار وارد شود و ممکن است باعث کاهش درد در قسمت عصب سیاتیک در پا و ساقه پا شود. بسته به محل دیسک فتق علائم دیسک کمر در پاها می‌تواند متفاوت باشد. فتق دیسک کمر در برخی موارد دردی در کمر ایجاد نمی‌کند ولی موجب درد پا و ناحیه ساق پا و ران می‌شود. پس دیسک می‌تواند عامل ایجاد درد پا و درد در ساق پا و ران و باسن باشد ولی منشا اصلی آن در کمر باشد.
درمان فتق دیسک کمر
معمولا برای درمان مرتبط با درد پا نیازی به جراحی نیست و به صورت غیر جراحی قابل درمان است. اما ممکن است برای برداشتن بخشی از دیسک، کاهش فشار بر عصب و تسکین درد ارجاع شده در پا نیاز به یک عمل جراحی پشت باشد که به این عمل میکرودیسککتومی ( Microdiscectomy ) گفته می‌شود.
با توجه به آنچه گفته شد و حساسیت و تشابه علائم موارد مختلف، یک نکته بسیار مهم در مورد تشخیص علائم دیسک کمر در پاها این است که علت خاص درد پا باید توسط پزشک متخصص آموزش دیده تشخیص داده شود. چنانچه درد پا به دلیل مشکلی در قسمت تحتانی کمر باشد، برای تشخیص کامل شرایط احتمالی که منجر به درد پا می‌شود مراجعه به متخصص ستون فقرات توصیه می‌شود. کلینیک جامع تخصصی فوق تخصصی دکتر میر با متخصصین بنام به شما در جهت تشخیص علت درد کمک می‌کنند. تماس با ما
پیشگیری همیشه بهتر از درمان
برای پیشگیری از ایجاد فتق دیسک بین مهره‌ای و عوارض ناشی از آن، نیاز به ایجاد شرایط مطلوب در محیط کار، افزایش آگاهی عمومی‌و آموزش تکنیک‌های اصولی ایستادن، نشستن و جابجا شدن برای اعمال فشار کمتر به ستون فقرات می‌باشد. برای مطالعه بیشتر اینجا را بخوانید.
چه زمانی نیاز به جراحی دارید؟
در حالتیکه پس از گذشت 4 تا 6 هفته از درمانِ بیمار مبتلا به فتق دیسک کمر، همچنان درد شدید مخصوصا در پاها احساس شود و در اندام تحتانی ثبات لازم وجود نداشته باشد و بیمار نتواند به خوبی فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهد، انجام جراحی توصیه می‌شود.
دیسک دژنراتیو کمر
کمردرد خفیف، مداوم اما قابل تحمل رایج ترین عارضه در مورد بیماری دیسک دژنراتیو کمری است که ممکن است گاهاً چند روز یا بیشتر شدت پیدا کند. علائم آن به طور کلی می‌تواند متفاوت باشد ، اما ویژگیهای رایج آن معمولاً شامل درد دردناک در محل دیسک آسیب دیده و کمردرد متوسط و مداوم است. ممکن است درد در کشاله ران و بخش فوقانی ران و باسن گسترش یابد. این درد معمولاً به همراه احساس ضعف و کسل بودن است که می‌تواند ضعیف یا شدید باشد. چنانچه فضای دیسک به اندازه‌‌‌ای جمع شود که یک ریشه عصبی از ستون فقرات خارج شود، بی حسی ، ضعف، تیر کشیدن در باسن، یا و پشت پا می‌تواند ازعلائم عصبی آن باشد. درد پا ناشی از این نوع دیسک معمولاً زیر زانو نمی‌رود.
بیماری دیسک دژنراتیو در ستون فقرات کمری یا کمر، به سندرمی‌اشاره دارد که در آن سایش و پارگی ناشی از سن بر روی دیسک نخاعی، باعث کمردرد می‌شود.
علائم دیسک کمر دژنراتیو
از دیگر علائم دیسک کمر در پاها که می‌تواند در رابطه با دژنراسیون دیسک ایجاد شود اسپاسم عضلات کمر و همچنین درد ریشه عصبی است که به باسن و پایین پشت پاها تابیده می‌شود. این، به دلیل التهاب زیاد ناشی از پروتئین‌های موجود در فضای دیسک است و در صورت تماس با ساختارهای اطراف ستون فقرات می‌تواند ایجاد شود که سیاتیک نامیده می‌شود.
دژنراسیون دیسک کمر می‌تواند باعث ایجاد تنگی کمر یا استئوآرتریت کمر شود. همچنین دیسک تخریب شده ممکن است منجر به دیسک فتق کمر شود که در این مورد درد سیاتیک در قسمت پشت ران احساس می‌شود که همراه با احساس گرما و یا سوزش می‌تواند باشد.
برخلاف نام بیماری، دژنراسیون دیسک یک بیماری جدی محسوب نمی‌شود به طوریکه طی زمان بدتر نمی‌شود. بلکه با افزایش سن دیسک‌ها در اثر ساییدگی به صورت طبیعی سفت و تخریب می‌شوند و باعث درد و دیگر علائم می‌شوند. دیسک دژنراتیو در واقع زوال و از بین رفتن دردناک دیسک است و معمولاً به ناتوانی بلند مدت منجر نمی‌شود و با روشهای غیر جراحی قابل کنترل است.
سایر ناراحتیهای پا ناشی از دیسک کمر
علائمی‌که دربالا ذکر شد بیشتر علائم دیسک کمر در پاها بود از دیگر علائم این نوع دیسک می‌توان به حساسیت محل به لمس کردن، درد هنگام نشستن طولانی، تسکین درد به هنگام راه رفتن و یا تغییر موقعیت اشاره کرد.
برای اطمینان خاطر از اینکه ناراحتی پایتان ناشی از دیسک کمر است یا علت دیگری دارد به کلینیک تخصصی دکتر میر مراجعه کنید. تماس 24 ساعته با کلینیک دکتر میر
خلاصه‌‌‌ای از راههای درمان علائم دیسک کمر در پاها
- ورزش‌های خاص و مناسب، طب سوزنی، درمانهای خانگی از جمله استفاده از ترکیب عسل و سیاهدانه برای کاهش التهاب و از بین بردن دردهای ناشی از این بیماری و همچنین استفاده از داروهای گیاهی و غیر گیاهی مثل شل کننده‌های عضلانی راههای درمانی غیر جراحی برای رفع علائم دیسک کمر در پاها و کمر است.
- در مواردی که بیمار دردهای انتشاری دارد، داروهایی مثل گاباپنتین، پره گابالین و مشابه‌های خارجی آن مثل لیریکا از بهترین داروها می‌باشند.
- استفاده از گرما، کیسه آب گرم و حمام گرم تا ۴۸ ساعت بعد از پارگی برای کاهش و رفع درد ناشی از پارگی دیسک کمرمفید است.
- استفاده از کیسه آب سرد و یخ ، همچنین برای کاهش درد می‌توان از ترکیب کیسه یخ و آب استفاده کرد.
- به خاطر داشته باشیم که روشهای درمانی « کایروپراکتیک» می‌تواند خطرناک و حتی باعث تشدید علائم شود.